4. Ünite Tägliches Leben
9. sınıfın son ünitesinde günlük tutabileceğiz. Birkaç tane düzensiz fiil ile ayrılabilen fiili, saatleri ve müssen modal fiilini ele alacağız.
Starke Verben
Starke Verben (Düzensiz Fiiller) düzenli fiillerden farklı olarak ses değişimine uğrayan fiillerdir. 4 farklı sesin değişiklik göstereceğini göreceğiz.
a >>> ä
fahren
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
fahre
fährst
fährt
fahren
fahrt
fahren
schlafen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
schlafe
schläfst
schläft
schlafen
schlaft
schlafen
Meine Schwester fährt Inliner.
Kız kardeşim paten kayıyor.
Warum schläfst du nicht?
Neden uyumuyorsun?
e >>> i
sprechen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
spreche
sprichst
spricht
sprechen
sprecht
sprechen
essen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
esse
isst
isst
essen
esst
essen
treffen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
treffe
triffst
trifft
treffen
trefft
treffen
Sprichst du Deutsch?
Almanca konuşuyor musun?
Mein Sohn isst Gemüse nicht.
Oğlum sebze yemiyor.
Triffst du gerne mit Freunde?
Arkadaşlarınla görüşmeyi seviyor musun?
NOT "essen" fiilinin kökündeki son harf "s" olduğu için 2. tekil şahısta -st yerine -t geldi.
e >>> ie
sehen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
sehe
siehst
sieht
sehen
seht
sehen
lesen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
lese
liest
liest
lesen
lest
lesen
Er liest Zeitung.
O gazete okuyor.
Siehst du mich?
Beni görüyor musun?
NOT "lesen" fiilinin kökündeki son harf "s" olduğu için 2. tekil şahısta -st yerine -t geldi.
au >>> äu
laufen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
laufe
läufst
läuft
laufen
lauft
laufen
Er läuft morgens.
O sabahleyin yürür.
möchten
"möchten" fiili özel bir fiildir. Bu fiil modal fiil gibi çekimlenmektedir. İstemek anlamına gelen bu fiili kitabımızın im Cafe kısmında rastlıyoruz.
möchten
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
möchte
möchtest
möchte
möchten
möchtet
möchten
Ich möchte eine Tasser Kaffee mit Zucker.
Bir fincan şekerli kahve istiyorum.
Möchtest du ein Glasse Wasser oder Mineralwasser?
Bir bardak su mu yoksa soda mı istiyorsun?
Aylin möchte ein Stück Kuchen essen.
Aylin bir parça pasta yemek istiyor.
Er möchte Tee ohne Zucker.
O şekersiz çay istiyor.
Wir möchten eine Dose Limonade trinken.
Biz bir kutu limonata içmek istiyoruz.
die Uhrzeiten
Saat kaç sorusunu iki farklı biçimde sorabiliriz.
-
Wie spät ist es?
-
Wie viel Uhr ist es?
Saat kaç?
Die Uhrzeit in der Umgangssprache
Almanlar bizim gibi günlük konuşma dilinde (Umgangssprache) akşam ya da gündüz saat dilimini ayırt etmeksizin hem 07.00 için hem de 19.00 için "Saat yedi" diyorlar.
nach
vor
Viertel
halb
sonra, geçe, geçiyor
önce, kala, var
çeyrek
yarım, buçuk
6.00/18.00
6.05/18.05
6.10/18.10
6.15/18.15
6.20/18.20
6.25/18.25
6.30/18.30
6.35/18.35
6.40/18.40
6.45/18.45
6.50/18.50
6.55/18.55
7.00/19.00
(Es ist) sechs.
(Es ist) fünf nach sechs.
(Es ist) zehn nach sechs.
(Es ist) Viertel nach sechs.
(Es ist) zwanzig nach sechs.
(Es ist) fünfundzwanzig nach sechs.
(Es ist) halb sieben.
(Es ist) fünfundzwanzig vor sieben.
(Es ist) zwanzig vor sieben.
(Es ist) Viertel vor sieben.
(Es ist) zehn vor sieben.
(Es ist) fünf vor sieben.
(Es ist) sieben.
Saat altı.
Altıyı beş geçiyor.
Altıyı on geçiyor.
Altıyı çeyrek geçiyor.
Altıyı yirmi geçiyor.
Altıyı yirmi beş geçiyor.
Altı buçuk.
Yediye yirmi beş var.
Yediye yirmi var.
Yediye çeyrek var.
Yediye on var.
Yediye beş var.
Saat yedi.
"Saat altı buçuk" yazılışına DİKKAT!
Die offizielle Uhrzeit
Resmi saat söyleme biçiminde ise saat 07.00 ise "Saat yedi" ama saat 19.00 ise "Saat on dokuz" diyorlar.
6.00
6.05
6.10
6.15
6.20
6.25
6.30
6.35
6.40
6.45
6.50
6.55
7.00
(Es ist) sechs Uhr.
(Es ist) sechs Uhr fünf.
(Es ist) sechs Uhr zehn.
(Es ist) sechs Uhr Viertel.
(Es ist) sechs Uhr zwanzig.
(Es ist) sechs Uhr fünfundzwanzig.
(Es ist) sechs Uhr dreißig.
(Es ist) sechs Uhr fünfunddreißig.
(Es ist) sechs Uhr vierzig.
(Es ist) sechs Uhr fünfundvierzig.
(Es ist) sechs Uhr fünfzig.
(Es ist) sechs Uhr fünfundfünfzig.
(Es ist) sieben Uhr.
Saat altı.
Saat altı beş.
Saat altı on.
Saat altı on beş.
Saat altı yirmi.
Saat altı yirmi beş.
Saat altı otuz.
Saat altı otuz beş.
Saat altı kırk.
Saat altı kırkbeş.
Saat altı elli.
Saat altı elli beş
Saat yedi.
18.00
18.05
18.10
18.15
18.20
18.25
18.30
18.35
18.40
18.45
18.50
18.55
19.00
(Es ist) achtzehn Uhr.
(Es ist) achtzehn Uhr fünf.
(Es ist) achtzehn Uhr zehn.
(Es ist) achtzehn Uhr Viertel.
(Es ist) achtzehn Uhr zwanzig.
(Es ist) achtzehn Uhr fünfundzwanzig.
(Es ist) achtzehn Uhr dreißig.
(Es ist) achtzehn Uhr fünfunddreißig.
(Es ist) achtzehn Uhr vierzig.
(Es ist) achtzehn Uhr fünfundvierzig.
(Es ist) achtzehn Uhr fünfzig.
(Es ist) achtzehn Uhr fünfundfünfzig.
(Es ist) neunzehn Uhr.
Saat on sekiz.
Saat on sekiz beş.
Saat on sekiz on.
Saat on sekiz on beş.
Saat on sekiz yirmi.
Saat on sekiz yirmi beş.
Saat on sekiz otuz.
Saat on sekiz otuz beş.
Saat on sekiz kırk.
Saat on sekiz kırkbeş.
Saat on sekiz elli.
Saat on sekiz elli beş
Saat on dokuz.
müssen
"müssen" bir modal fiildir. Yapmak zorunda olduğumuz durumları ifade ederken kullanırız. İngilizce'deki "must" fiilinin karşılığıdır.
müssen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
muss
musst
muss
müssen
müsst
müssen
Trennbare Verben
Ayrılabilen fiiller ön ek + fiilden oluşurlar. Fiil aldığı ön eklerle anlam farklılığına uğrar. Ayrılabilen fiillerde fiil çekimlemesi yapılırken ön ek mutlaka sonra gider.
Fakat modal fiil ile bir cümle kurarsak modal fiil çekimlenecektir ve ayrılabilen fiil oldğu gibi sona gidecektir. Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz.
aufstehen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
stehe auf
stehst auf
steht auf
stehen auf
steht auf
stehen auf
Burak steht um 08.00 auf.
Burak 8'de kalkıyor.
Burak muss um 08.00 aufstehen.
Burak 8'de kalkmalı.
aufwachen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
wache auf
wachst auf
wacht auf
wachen auf
wacht auf
wachen auf
Ich wache um 07.00 auf.
7'de uyanırım.
Ich muss um 07.00 aufwachen.
7'de uyanmalıyım.
fernsehen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
sehe fern
siehst fern
sieht fern
sehen fern
seht fern
sehen fern
Wir sehen fern.
Televizyon izliyoruz.
Wir mögen fernsehen.
Televizyon izlemeyi seviyoruz.
anfangen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
fange an
fängst an
fängt an
fangen an
fangt an
fangen an
Das Spiel fängt um 20.00 an.
Oyun sekizde başlıyor.
Das Spiel muss um 20.00 anfangen.
Oyun sekizde başlamalı.
ankommen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
komme an
kommst an
kommt an
kommen an
kommt an
kommen an
Wann kommt der Bus an?
Er kommt um 12.00 an.
Otobüs ne zaman gelir?
12'de gelir.
anziehen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
ziehe an
ziehst an
zieht an
ziehen an
zieht an
ziehen an
Ich ziehe meine Schuluniform um 07.30 an.
Okul üniformamı saat 07.30'da giyerim.
Ich muss meine Schuluniform um 07.30 anziehen.
Okul üniformamı saat 07.30'da giymeliyim.
zurückkommen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
komme zurück
kommst zurück
kommt zurück
kommen zurück
kommt zurück
kommen zurück
Ich komme nach Hause um 16.30 zurück.
Eve saaat 16.30'da dönerim.
Ich muss nach Hause um 16.30 zurückkommen.
Eve saaat 16.30'da dönmeliyim.
anrufen
ich
du
er-sie-es
wir
ihr
sie-Sie
rufe an
rufst an
ruft an
rufen an
ruft an
rufen an
Mein Bruder ruft deinen Freund an.
Abim arkadaşını arıyor.
Mein Bruder muss deinen Freund anrufen.
Abim arkadaşını aramak zorunda.
um oder am?
"um" edatı Türkçe'de (-de, -da) anlamına gelmektedir. Saatlerde mutlaka "um" edatını kullanmalıyız. İngilizce karşılığı ise "at". Nasıl ki İngilizce'de belirli bir saat diliminde olan biten bir şeyi söylerken "at" edatını kullanıyorsak Almanca'da ise "um" edatını kullanıyoruz.
Es ist 20.00.
Saat 20.00.
Es ist um 20.00.
Saat 20.00'de.
"an" edatı da Türkçede (-de, -da) anlamına geliyor. Günlerde mutlaka "an" edatını kullanmalıyız. İngilizce karşılığı ise "on". Belirli bir günde ya da gün diliminde olup biten şeylerden söz ederken İngilizce'de "on" edatını kullanırken Almanca'da ise "an" edatını kullanırız.
der Morgen
der Vormittag
der Mittag
der Nachmittag
der Abend
die Nacht
Sabah
Öğleden önce
Öğle
Öğleden sonra
Akşam
Gece
am Morgen
am Vormittag
am Mittag
am Nachmittag
am Abend
an der Nacht
Sabahleyin
Öğleden önce(de)
Öğleyin
Öğleden sonra(da)
Akşamleyin
Geceleyin
morgens
vormittags
mittags
nachmittags
abends
nachts
Sabahleyin
Öğleden önce(de)
Öğleyin
Öğleden sonra(da)
Akşamleyin
Geceleyin
İsimler zarflaştırıldı. Bunun için artikel atıldı, ilk harf küçültüldü ve sonuna -s harfi eklendi. Böylece isim zarflaştırıldı.